Yazının İçindekiler
Rize Naylalar
Rize Naylaları geleneksel mimarinin en önemli unsurlarından biri olan naylalar, ahşap malzeme ile inşa edilen küçük depo evleridir. Bölgenin yüksek nemli iklimi ve tarımsal üretim koşulları nedeniyle ortaya çıkmış bu yapılar, özellikle mısır, fındık, çay ve hububat gibi ürünlerin saklanması amacıyla kullanılır.
Özellikleri
-
Malzeme: Naylalar tamamen ahşaptan yapılır. Çoğunlukla kestane ve gürgen gibi dayanıklı ağaç türleri tercih edilir.
-
Yapı: Dikdörtgen planlıdır ve yerden yaklaşık 1,5–2 metre yüksekliğe, taş veya ağaç sütunlar üzerine inşa edilir. Böylece nem, yağmur ve haşerelerden korunur.
-
Çatı: Genellikle dört yana eğimli, sac ya da arduvaz taşlarla kaplıdır.
-
Fonksiyon: Temel işlevi, ürünleri uzun süre bozulmadan saklamaktır. Ayrıca geçmişte kırsal yaşamda küçük eşya depolama alanı olarak da kullanılmıştır.
Kültürel ve Tarihi Önemi
-
Naylalar, Doğu Karadeniz’in kırsal kültürünün simgesi haline gelmiştir.
-
Hem mimari estetiği hem de işlevselliği ile Karadeniz köylerinin vazgeçilmez unsurlarıdır.
-
Bugün bazı naylalar restore edilerek turizm amaçlı sergi, müze veya otantik konaklama alanı şeklinde kullanılmaktadır.
-
Rize’nin birçok köyünde hâlâ ayakta olan naylalar, somut kültürel miras olarak korunmaya çalışılmaktadır.
Nerelerde Görülür?
-
Çamlıhemşin, Hemşin, İkizdere, Ardeşen ve Fırtına Vadisi çevresinde yaygın olarak görülebilir.
-
Özellikle yaylalara çıkan güzergâhlarda naylalar, köy mimarisinin en özgün parçalarıdır.